‘Ik ben mijn fantasie nu echt kwijt’….

Twee jaar geleden kwam ze voor het eerst bij mij in coaching. Als klein meisje (7 jaar, groep 4) met veel energie en een hoofd wat bruist van ideeën. Lastig op school. Moeten we haar testen op Adhd? Dat is een vraag van school, vertelde moeder.

Na een paar weken hier zie ik vooral een heel slim meisje dat zoveel ideeën en energie heeft, maar die ze heel vaak in moet houden. Ze heeft een sterke wil, dat wel, ze is gedreven dat zeker, als ze een idee heeft, wil ze er ook voor gaan. Het is lastig als ze die ruimte niet krijgt. Dan wordt ze boos. Maar ik zie ook dat haar boosheid snel een plek kan krijgen als we uitrafelen waar hij vandaan komt. We laten hem er even zijn en verzinnen er een oplossing voor. Het eerste jaar stop ik de psyche-educatie, voor S., in het maken van een stop motion film. We maken eerst het decor, haar fantasie krijgt de ruimte. De dieren die in de film spelen hebben allemaal hun eigen karakter ( de intensiteiten van Dabrowski) iedereen heeft zijn eigen eigenschappen, maar ook zijn eigen voeding nodig, dat is een gegeven waar we mee moeten werken. Maar S. verzint de namen en hoe we het gaan uitbeelden. We hebben tussendoor mooie gesprekjes, maar die mogen niet te lang duren, ze wil graag door! Er zit veel energie in dit meisje. Uiteindelijk is na een half jaar de stop motion film klaar! Bijna 4 minuten, een premiere voor haar ouders. Het voelt heel echt. Ze is super trots! Ze heeft heel veel geduld gehad, wat af en toe best heel erg lastig was. Het verhaal moest een samenwerking worden tussen mijn ‘psycho-educatie les’ en haar verhaal. En het is gelukt. Ik zie een meisje in haar kracht (hier) die heel geconcentreerd kan werken, maar wel heel gedreven is en een sterke wil heeft. Maar waar je in goed overleg prima mee kan samenwerken als je uitlegt waarom dat nodig is en wat het nut ervan is.

Het jaar erna komt ze na de vakantie terug. We gaan nu iets dieper in op haar intensiteiten in. Er spelen veel emoties, vooral thuis. Op school is ze volgens de juf wel veel rustiger ?? Hmm heeft dat met elkaar te maken? Rekenen is lastig, saai vooral. We starten ook met de kernvisie methode om de scheuren in het fundament te dichten en wisselen die af met creatieve opdrachten en verdieping op de intensiteiten van Dabrowski. We maken er dit keer een boek van, hebben we afgesproken. Ze maakt graag verhalen, dus dat gaan we nu samen doen.

We gaan, in het boek, een kijkje nemen in haar eigen hoofd en samen op ontdekkingsreis. We komen langs ‘emotie vulkanen’ en ‘verbeeldingsbomen’ we schilderen fantastische ‘ Safe -spaces’ en geven emoties een plek in het museum. Af en toe gaat het niet zoals ze wil en dan halen we daar gelijk de vulkaan en zijn emotie monsters weer bij. Welke vliegen er nu uit?… de meest fantastische creaties met nog meer bijzondere namen zijn gemaakt en wonen daar onder. Maar af en toe dan komen ze in volle kracht eruit gevlogen. Ze weet me goed uit te leggen wie er uit komen vliegen en waarom. We verkennen ze, zoeken naar oplossingen, maar alles met een creatieve touch. We verzinnen een ‘zorgen-monster’ als we ook enge monsters kunnen verbeelden. Ze maakt hem zelfs in het echt van oude kussens, ze werkt heel geconcentreerd en nauwkeurig. Concentratie, samenwerken, oplossingen verzinnen.. het komt allemaal weer bij elkaar. We onderzoeken hoe het bij haar ( en mij … en zoveel anderen ) werkt en tekenen of maken daar dingen bij. Uiteindelijk sluiten we af met een echt boek. ‘Een reis door haar eigen hoofd’ Trots!

De vraag in de zomervakantie.. stoppen we of gaan we door… Stoppen wil ze echt niet zegt moeder. Bij jou voelt ze zich begrepen, gehoord en veilig. Ze krijgt een nieuwe meester, heel spannend…. kan ze nog even blijven? Tuurlijk is dat fijn om te horen en het is altijd een geweldig gezellig uur! Maar ergens doet het me pijn, dat dat ene uur in de week zo belangrijk voor haar is.

Week drie na de zomervakantie…

Vanochtend kwam S. ( ondertussen bijna 9 jaar, groep 6) met de mededeling dat ze haar fantasie echt kwijt is! Maar dat dat ook logisch is omdat ze in haar hoofd al 12 jaar is. Ik vraag er op door…. ‘mag je dan geen fantasie meer hebben als je je 12 voelt? Waar is die dan gebleven? Of is ze hem kwijt geraakt? Of is hij verstopt?’ We hebben er een interessant gesprek over, maar ze is echt van mening dat hij er niet meer is en dat het wel goed is zo.

Op de vraag of we hem hier dan niet heel hard terug moeten zoeken zegt ze dat ze wel oké is hoe ze nu is, dat het niet zo nodig is. Ze is nu een pré-puber. En dat er dan een 'brommertje' in haar zit vind ze ook oké, dat hoort er ook bij in de puberteit.

Twee weken geleden vertelde ze me al dat ze nu een pré-puber is. Het houdt haar bezig merk ik. Ik pak mijn puber kaartjes erbij en zeg, 'nou laten we dan ook maar het creatieve werken laten zitten.. dan gaan we lekker kletsen met de kletskaartjes, zoals ik óók bij veel pubers doe'. Maar na de eerste vraag zegt ze..'Mogen we alsjeblieft knutselen'? Met fantasie? vraag ik. Of zal ik zeggen wat jij in elkaar moet plakken, zodat jij er niet creatief over na hoeft te denken? Ik geef haar 4 opties en dan kiest ze voor de optie re-cyclen; dieren maken van afval. Ik check even.. ‘hier moet je wel je fantasie bij gebruiken, dus ik weet niet of dit dan wel de goede is ?’. Toch wil ze er voor gaan. Ik vraag ondertussen of ze weet hoe oud ik ben... Ik krijg het fijne antwoord '20', hahaha, heerlijk, maar ik verklap dat er nog zeker een dikke 20 bij moet tellen. Ik laat ondertussen zien dat ik afgelopen week in het bos een hertengewei (een fantastische tak in de vorm van) heb gevonden en het vreselijk harige monster (van takken). Ik vertel dat ik dagelijks mijn fantasie gebruik, gewoon omdat ik daar blij van word en me daardoor goed voel, het zijn mijn kleine ‘mini-vakanties’ in een drukke week, maar dat ik mijn verbeelding ook nodig heb in mijn werk om oplossingen te verzinnen. Dus dat die helemaal niet weg hoeft als je puber wordt, dat het juist heel fijn en handig is als het blijft. Ze kijkt me nadenkend aan.

Ik trek ondertussen de 'fantasie re-cycle lade' open in de studio en ik zeg... 'noem eens een dier'...Ze kijkt me een beetje nors aan en zegt 'Jeetje 1 dier er zitten er gelijk 30 in mijn hoofd.' Ik kijk op de klok en zeg: 'Oké, uitdaging... we hebben een half uur voor papa komt, hoeveel dieren denk je te kunnen maken?' 3 of 10? Laten we er drie proberen zegt ze. Ik jaag haar een beetje op, ik maak er een challenge van, ik stop er wat energie in. Laten we eens kijken of we meer dan drie gaan redden. Ze duikt in de la en ziet, in drie dozen samen, een giraffe... we beginnen met de giraffe..klaar, ze ziet de vulling van een kussen... 'een schaap!' ‘Prima, wat hebben we daar voor nodig’? Ze duikt de la in en zoekt alles bij elkaar waarmee ze een schaap kan maken. Ze verzint oplossingen om hem zo snel mogelijk in elkaar te zetten.

Ik loop naar de klok en zeg... 'hoe lang hebben we nog?' Geen idee zegt ze? Ik kijk verbaasd. Ze zegt:’ ik kan alleen maar digitale klok kijken’. 'Oei dat ik lastig op school, dan weet je helemaal niet hoe laat je weer naar huis mag' zeg ik. Jawel ze weet hoe laat 3 uur is, want dan mag ze naar huis, zegt ze. Het is op dat moment 9 uur, dus ik leg een linkje en vraag hoe ze weet dat het 3 uur is. Ze legt het me uit en ik wijs op de klok. 'hoe laat zou het nu dan zijn?' Ze ziet ineens de overeenkomst met de lange wijzer op de 12 en ze zegt '9 uur?' Ik ga enthousiast door naar de half op de 6, ze snapt hem en vervolgens de '5 over half', ik laat haar de 5 minuten tellen op de klok... alles doen we op het tempo van de challenge! Ze ziet de lol er van in en we zien ineens hoe lang we nog hebben, 15 minuten nog. Snel terug naar de lade.. hoeveel kunnen we er nog maken? Ze maakt nog een haan, een kwal en een slang... pffff en dan staat papa voor de deur. 5 dieren!!! Ik vraag ondertussen .. 'hebben we onze fantasie nu eigenlijk gebruikt?' Ze lacht en zegt 'zeker'!! Ik vraag of ze nog steeds een 'brommertje' in haar hoofd heeft? 'Nee zeker niet' zegt ze, die is ze kwijt. Ik vraag of ze haar fantasie heeft terug gevonden en hoe dat voelt? Ze knikt en is blij, ‘dit voelt goed’! zegt ze met een lach op haar gezicht. Ik leg haar uit, dat ze nooit hoeft te stoppen met haar fantasie te gebruiken, dat ze dat op heel veel verschillende manier kan gebruiken ook als ze ouder wordt, maar dat ze echt nog mag spelen en fantaseren, dat ze daar nooit te oud voor is. En dat het voor haar zelfs heel belangrijk is, om haar goed te voelen. Dat het die voeding is die ‘Inno’, de verbeeldings-aap uit haar boek nodig heeft! O ja, ze herinnert zich het weer.

Ik hoor van haar vader, dat ze op school ook heeft gehoord, in de eerste week, dat er geen knuffels meer mee mogen in de klas, ze zitten nu in groep 6. Ze zit nu in de bovenbouw, daar is het belangrijk dat ze gaan leren, ze worden nu groot, knuffels en spelen horen daar niet meer bij, dat is de boodschap die S. erin heeft gehoord. Daarnaast spelen hormonen vaak bij meisjes ook al wel een beginnende rol vanaf deze leeftijd. Er verandert iets van binnen en van buiten, dat nog lastig is te plaatsen.In je hoofd voel je je vaak al ouder. Als daarmee ook nog de boodschap van buiten komt dat fantasie iets is voor kleine kinderen. Dat dat minder belangrijk is dan rekenen, taal en andere cognitieve vakken. Dan wordt er een grote blokkade gelegd op het pad van fantasie en verbeelding. De route naar de juiste voeding wordt bemoeilijkt. Als je om je heen kijkt zie je, als spiegel, dat het ook niet cool meer is om te spelen. Je doet je uiterste best om daar bij te horen, maar ondertussen knaagt het.

Ik zie het veel bij pubers met zo’n creatief, gevoelig, snel brein in het begin van de pubertijd. Kinderen met veel fantasie vinden het lastig om verbeelding gevoed te houden. ‘Spelen is voor kinderen’. Er zijn belangrijkere dingen als je groot wordt…

Maar wat als ‘creatief denken’ nu jouw kracht is! Als jouw hoofd als een razende kan zien wat anderen nog niet kunnen zien?

De boodschap vanuit de maatschappij waar cognitie boven creativiteit gaat komt als puber al langzaam binnen gedruppeld. De angst dat je met je creativiteit als kracht geen geld kan verdienen later wordt helaas al jong gevoed. Terwijl tegenwoordig in veel bedrijven de roep groot is, naar mensen die innovatief, flexibel en creatief kunnen denken. Je hoeft niet persé een kunstenaar te worden, als is het ook heel belangrijk dat die er zijn. Deze creatieve denk kracht moet gevoed worden ( bij iedereen trouwens) en in stand worden gehouden als je deze van nature bezit. Deze voeding heb je nodig! En niet alleen voor later, maar ook voor nu! Vooral ook om je je goed te voelen. De ‘verbeelding-aap’ (intensiteit) in jou, die moet gevoed worden met de juiste voeding om in balans te zijn. We vergeten vaak dat mensen met een Creatief, Sensitief en Snel brein; Creatief Hoogbegaafd niet genoeg hebben aan alleen cognitieve uitdaging. De snelheid die in dit brein zit heeft ook een grote intensiteit op het gebied van verbeelding, emotionele en zintuigelijke gevoeligheid. Als je een dolfijn of aap muizen als eten geeft zal hij ze laten liggen of zich niet gevoed voelen. Laten we bij deze kinderen breder kijken dan alleen naar de cognitie, voor ze straks uitsterven.

Toen S. naar buiten ging, zei ik: ' zo, we hebben vanochtend zo hard gerend en gewerkt, ik ben er bijna moe van.' Ze lacht en zegt ' ik niet, ik heb juist energie nu'!